pdpa คือ เครื่องมือรักษาสิทธิความเป็นส่วนตัวในการเก็บรวบรวม ใช้ หรือเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคล โดยย่อมากจาก Personal Data Protection Act ที่มีการปรับเปลี่ยนมาจาก General Data Protection Regulation (GDPR) ซึ่งกำหนดใช้ในสหภาพยุโรป โดยพระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 มีข้อกำหนดที่น่าสนใจประกอบด้วย

• ผู้ควบคุมข้อมูลจะไม่สามารถเก็บรวบรวม ใช้ หรือเปิดเผยข้อมูลส่วนตัว โดยไม่ได้รับอนุญาตหรือความยินยอมจากเจ้าของข้อมูล โดยในหนังสือขอความยินยอมทั้งในระบบออฟไลน์และออนไลน์ ต้องระบุรายละเอียดวัตถุประสงค์ไว้อย่างชัดเจน เข้าใจได้ง่าย
• ต้องไม่มีเงื่อนไขที่ไม่เกี่ยวข้องกับการใช้บริการ ในการขอความยินยอมเพื่อเก็บรวบรวม ใช้ หรือเปิดเผยข้อมูลส่วนตัว
• เจ้าของข้อมูลมีสิทธิถอนความยินยอมได้ตลอดเวลา โดยจะต้องทำได้โดยง่ายดายไม่ต่างกับการให้ความยินยอม นอกจากมีข้อจำกัดการถอนความยินยอมโดยมีกฎหมายหรือสัญญาที่เป็นประโยชน์ต่อเจ้าของข้อมูล ซึ่งการการเก็บรวบรวม ใช้ หรือเปิดเผยข้อมูล ในส่วนที่เคยได้รับความยินยอมจากเจ้าของข้อมูลไปแล้วสามารถทำได้โดยไม่ขัดกับกฎหมาย
• ผู้ควบคุมข้อมูลต้องแจ้งถึงผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นของการถอนความยินยอมของผู้ให้ข้อมูลด้วย
• การขอความยินยอมจากผู้เยาว์ ที่ไม่ใช่การขอความยินยอม ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 22-24 ซึ่งสามารถให้ความยินยอมโดยลำพัง ต้องได้รับความยินยอมจากผู้ปกครองด้วย และถ้าผู้เยาว์มีอายุต่ำกว่า 10 ปี ให้ขอความยินยอมจากผู้ปกครองแทน
• ผู้ควบคุมข้อมูลส่วนบุคคลต้องการเก็บรวบรวม ใช้ หรือเปิดเผยข้อมูลให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ที่ระบุไว้ หากมีการเปลี่ยนแปลงต้องแจ้งและได้รับความยินยอมก่อน
• ต้องมีระยะเวลาการเก็บรวบรวมข้อมูลส่วนบุคคลระบุไว้ชัดเจน ถ้าไม่สามารถกำหนดได้ ให้คาดหมายตามเวลามาตรฐานของการเก็บข้อมูล
• เจ้าของข้อมูลมีสิทธิในการเข้าถึงและขอรับสำเนาข้อมูลของตนเอง หรือขอให้เปิดเผยข้อมูลของตนส่วนที่ไม่ได้ให้ความยินยอมได้

โดยหากไม่ทำตามข้อกำหนดใน พ.ร.บ. ฉบับนี้มีความผิดทั้งทางแพ่งและทางอาญา ซึ่งการประกาศใช้ พ.ร.บ. pdpa ในขั้นแรกนั้น มีกำหนดดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในหนึ่งปีนับตั้งแต่มีประกาศออกมา แต่ปัจจุบันได้มีการขยายเวลาบังคับใช้ กฎหมาย pdpa ออกไปอีก 1 ปี เนื่องจากสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในช่วงปีนี้ ที่ต้องเจอกับโรคระบาดและความไม่พร้อมในด้านต่าง ๆ ของทั้งภาครัฐและเอกชน ซึ่งอาจก่อให้เกิดผลเสียมากกว่าผลดี หากมีการบังคับใช้ตามกำหนด pdpa คือ จะกำหนดใช้ในช่วงเดือนพฤษภาคม 2564 อย่างไรก็ตามการเตรียมตัวแต่เนิ่น ๆ ของผู้ให้บริการ ย่อมเป็นสิ่งที่ดีกว่า เพื่อที่จะได้เป็นการปรับตัว และเตรียมรับมือเพื่อให้การดำเนินธุรกิจเป็นไปอย่างราบรื่นไม่ขัดกับ pdpa

ที่มาของข้อมูล:

1. https://www.uih.co.th/th/knowledge/5-tips
2. https://news.thaipbs.or.th/content/292357
3. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2562/A/069/T_0052.PDF